Banan

Owoc rośliny z rodziny bananowatych, obejmujący około 80 gatunków. Główni producenci to: Indie, Brazylia, Ekwador, Filipiny, Chiny, Kostaryka i Izrael. Największymi krajami eksportującymi banany są: Ekwador, Kostaryka, Filipiny i Kolumbia, ich eksport stanowi w sumie ok. 2/3 światowego eksportu tych owoców.

Banan osiąga długość do 30 cm, zawiera do 20% cukrów, jest okryty skórką wewnątrz, której znajduje się mączysty, słodki miąższ.

Banany mają wiele właściwości leczniczych. Jeden banan zawiera około 500 miligramów potasu, który obniża ciśnienie krwi i reguluje równowagę płynów w organizmie. Niedobór potasu może być przyczyną zaburzeń akcji serca, mięśni, nerwów, drażliwości, biegunek i mdłości. Jak wynika z najnowszych badań, błonnik zawarty w bananach sprzyja obniżeniu poziomu cholesterolu i zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca - choroba wieńcowa, a w konsekwencji – zawału mięśnia sercowego. Ponadto banan zawiera magnez zwany " minerałem antystresowym ", który wpływa na pracę mózgu, mięśni, budowę kości i zębów.

Stymuluje on także wiele innych funkcji życiowych. Banany są jednym z najlepszych źródeł kwasu foliowego. Kwas foliowy to organiczny związek chemiczny pełniący bardzo ważną rolę w życiu każdej przyszłej matki, zapobiega bowiem uszkodzeniom systemu nerwowego płodu. Obecność kwasu foliowego wpływa korzystnie nie tylko na zdrowie młodych mam. Chroni on organizm przed nowotworami, wpływa dodatnio na system nerwowy i mózg, a także usprawnia funkcjonowanie układu pokarmowego.

Banany zawierają znaczne ilości beta-karotenu, witaminy A, B1, B2, B3 ( PP ), B5, B6, B11, B12, a także witaminę C, D, E i K. Gruba skórka bananów zapewnia im właściwą ochronę, dlatego jedząc banany możemy być pewni tego, że witaminy w nim nie ulegają zniszczeniu. Banan bogaty jest też w makroelementy: potas, magnez, fosfor, wapń i sód chroniące przed chorobami serca. Ponadto banany zawierają mikroelementy: miedź, cynk, selen, fluor, żelazo, mangan i jod. Zawierają też prebiotyki, które w jelicie grubym ulegają fermentacji, pobudzając wzrost korzystnych dla zdrowia bakterii probiotycznych. Ich obecność obniża pH w jelitach, skraca czas przebywania treści w przewodzie pokarmowym, ogranicza procesy gnilne, co w efekcie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka jelita grubego. Spożywanie bananów może zmniejszyć także ryzyko zachorowania na raka nerek. W owocach tych znajdują się duże ilości przeciwutleniaczy fenolowych, szczególnie pomocnych w ochronie nerek. Banany działają regenerująco i wzmacniająco na błonę śluzową żołądka. Zawierają także serotoninę, która pobudza powstawanie śluzu w żołądku oraz jest jednym z przekaźników układu nerwowego i wpływa na dobre samopoczucie.

Prawdopodobnie banany regulują też poziom cholesterolu i równowagę kwasowo-zasadową płynów ustrojowych, dzięki czemu polecane są w chorobach nerek i artretyzmie. W bananach wykryto również związki podobne do hormonów, poprawiające nastrój.

Francuzi nazwali te owoce " hormonami radości i urody życia ". Znajdujące się w bananowym miąższu kwasy tłuszczowe poprawiają stosunek kwasów nienasyconych do nasyconych. Zawartość węglowodanów trawionych przez układ pokarmowy człowieka jest znacznie większa w bananach niż w innych owocach. W zielonych bananach znajdują się one pod postacią łańcucha skrobi, który w miarę dojrzewania owoców rozbija się na cukry proste, co nadaje bananom słodki smak. W/g najnowszych badań, błonnik zawarty w bananach sprzyja obniżeniu poziomu cholesterolu i zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca. Skórki banana zawierają pewne śladowe ilości substancji psychoaktywnych, takich jak serotinina, norepinefryna i dopamina. Dlatego powinny jadać je codziennie osoby narażone na stresy oraz pesymiści. Dzięki nim mają szansę pogodniejszym okiem spojrzeć na życie. Banany są również źródłem cukrów prostych, zapewniających szybki zastrzyk energii. Ze względu na to, stanowią doskonałą przekąskę dla osób mających większe zapotrzebowanie energetyczne np: tych, których czeka trudna rozmowa w sprawie pracy.

Owoce spożywa się na surowo, jako sałatki owocowe, suszone, wędzone, smażone w cieście naleśnikowym lub w głębokim oleju, jako składnik koktajli mlecznych, deserów i ciast. Obok odmian słodkich i soczystych istnieją też odmiany bananów skrobiowych mączystych, które stanowią podstawę wyżywienia ludności afrykańskiej są one tam gotowane niczym ziemniaki, suszone na płatki, pieczone, suszone i mielone na kaszę i mąkę. We Wschodniej Afryce z bananów wytwarza się piwo, natomiast w Południowo - Wschodniej Azji  pąki męskich kwiatów banana spożywa się po ugotowaniu jako warzywo. Owoce banana są także sprzedawane w puszkach i przerabiane na przecier. Plastry niedojrzałych owoców są przerabiane na chipsy. Świeże lub suszone dodaje się do płatków śniadaniowych typu musli.

Banany są surowcem bardzo nietrwałym, od momentu ścięcia do dnia sprzedaży nie może upłynąć więcej niż 24 dni. Dlatego przewozi się niedojrzałe owoce w chłodniach w temperaturze 10 - 14ºC, a dojrzewają już na miejscu przeznaczenia. Do przyspieszenia dojrzewania bananów wykorzystuje się etylen.

Niedojrzałe banany nie powinny być przechowywane w domowych lodówkach, ze względu na zbyt niską temperaturę, która szkodzi owocom, powinniśmy je zapakować w papierową torebkę i pozwolić samoistnie im dojrzeć. Dojrzałe banany mogą być przechowane w domowej chłodziarce przez kilka dni.